خوش آمدید
اگر شناسه کاربری دارید، خواهشمندیم وارد شوید، اما اگر تاکنون شناسه ای نساخته اید، برایگان به خانواده +۲۰ هزار نفری دادپرور بپیوندید.
قواعد فقه
محمد رحمانى
درادامه بحث از قواعد فقهى مربوط به ضمان قهرى (لزوم جبران خسارت)، نوبت به قاعده على الید رسید.
دربخش گذشته، مطالبى تحت عنوان اهمیت، جایگاه، ادله و موارد استدلال مورد نقدوبررسى قرار گرفت. اینك ادامه آن را با عناوین زیر پى میگیریم:
واژه شناسى قاعده( على الید، ما اخذت، حتى تودیه)...
2. منافع غیر مستوفات فقها در دلالت قاعده على الید برضمان منافع غیر مستوفات اختلاف بیشترى كرده اند. شیخ انصارى در مبحث مقبوض به عقد فاسد پس از نقد وبررسى ادله ضمان منافع،مى نویسد:
درمورد ضمان منافع غیر مستوفات پنج قول وجود دارد:
1. ضمان منافع غیر مستوفات، كه قول بیشتر فقهاست.
2. عدم ضمان...
محمد رحمانى
در ادامه بحث از قواعد فقهى در باره ضمان قهرى (لزوم جبران خسارت) نوبت به قاعده مایضمن مى رسد. دراین شماره ،بخش اول این قاعده را با مباحث ذیل ملاحظه مى كنید:
1.اهمیت قاعده
2. جایگاه قاعده
3. تقریر محل بحث
4. مفهوم ضمان
الف)واژه ضمان درلغت
ب)ضمان در اصطلاح
ج)اقسام ضمان
د)مفهوم...
ه) قاعده اقدام: دیگر از ادله قاعده مایضمن، قاعده اقدام است. از جمله فقیهانى كه به این قاعده تمسك جسته اند، شیخ انصارى است. وى از قول شهید ثانى گزارش مى كند:
مدارك قاعده مایضمن براساس آنچه درمسالك درمساله رهن آمده مشروط به این كه اگر مدت طلب گذشت وپرداخت نشد، مبیع باشد عبارت از اقدام...
رضا استادى
این نوشته، پژوهش مختصرى است پیرامون قاعده «درء» وشامل دو بحث است:
1. مدرك و مستند قاعده درء
2. آیا لفظ حد در این قاعده شامل قصاص مى شود؟
لازم است در مقاله اى دیگر این سه بحث نیز مطرح گردد:
1. آیا لفظ حد در این قاعده، تعزیرات را هم در برمى گیرد؟
2. آیا شبهه در این قاعده شامل شبهات...
راجع به حق مالکیت و قاعده لاضرر
دکتر موسی جوان
بحث فقهی
در مباحث الفاظ فقهی و اصولی مطابق قاعدهء کلی تخصیص و تعیین هر شیئی برای شیئی دیگر و یا اختصاص و تعیین امری برای امری دیگر مشتمل به سه عنصر میباشد.اول-مختص.دوم-مختص به.سوم-جهت اختصاص است یعنی هر گاه فرضا خانهای را برای سکونت...
نویسنده: علی اصغر اعظمی- قاضی دادگستری و مدرس دانشگاه
پیشگفتار
مطالبی را كه پیش رو دارید تحت عنوان اصل برائت (فرض بر بی گناهی متهم) در حقوق موضوعه ایران اسلامی می باشد. كه مطالب آن تحت یك مقدمه و فصول مختلف دسته بندی شده و در هر فصل به تناسب موضوعات مختلف، مطالبی تحت عنوان «گفتار» مورد...
فصل سوم: ضوابط قانونی اصل برائت- آثار و نتایج اصل برائت و استثناء بر آن
گفتار اول: ضوابط قانونی اصل برائت
چنانچه قبلاً اشاره كردیم موادی از قوانین و اصولی از قانون اساسی صراحتاً به اصل برائت اشاره دارند از طرفی فرض بی گناهی متهم در قوانین بین المللی از جمله اعلامیه هایی كه در رابطه با حقوق...
1- معانی اصل صحت
اصل صحت یا اصاله الصحه كه در فقه شیعه مقامی ارجمند دارد و در كتب بسیاری از فقهای شیعه درباره آن سخن رفته دارای معانی متعددی است در موارد گوناگونی بدان استناد می شود. از جمله معانی این اصل آنكه مراد از صحت, درستی و روائی و حلیت عمل دیگران است در برابر نادرستی و ناروائی و حرمت...
«آیة الله محمد رحمانى »
پیشگفتار :
یكى از پرسشهاى مهم در هر اجتماعى عبارتست از اینكه چه گونه مى توان حق هر كسى را با رعایت حقوق دیگران، به او داد.
این پرسش با شكوفا شدن نظام سرمایه دارى، و یشرفت حیرت آور صنعت، بیشتر از گذشته خودنماى مى كند.
زیرا كالاهاى صنعتى بهمان اندازه كه آسایش ورفاه...
بنابر این قاعده لا ضرر به كمك این روایات، ضمان خسارت را ثابت مى كند و هیچ یك از اشكالات وارد نمى شود در نتیجه قاعده لا ضرر مى تواند دلیل بر قاعده غرور باشد.
از این روى مى بینیم بسیارى از بزرگان از جمله صاحب ریاض و صاحب عناوین لا ضرر را یكى از ادله قاعده غرور دانسته اند.
6 . روایات خاصه...
سید مصطفی **مصطفوی- استادیار مدعو دانشگاه امام* صادق(ع).
چکیده
یکی از مسائل مهم در مبحث مسئولیت مدنی موجبات و مسقطات ضمان مالی است که مورد توجه حقوقدانان و فقها واقع شده، به گونه*ای که این موضوع در برخی از آثار فقهی باب مستقلی را به خود اختصاص داده است. یکی از قواعد فقهی مهم در این زمینه...
ج ـ1. تبیین ادلة قاعدة احسان
در ابتدای مقاله گذشت که نقش قاعدة احسان بیشتر در اسقاط ضمان مطرح شده است. بنا براین اگر کسی به انگیزة خدمت به دیگران عملی انجام دهد که در واقع سودمند قلمداد می*شود، اما موجب ورود ضرر و خسارت به آنان شود، اقدامش مسئولیت*آور نیست، هر چند عملش مصداق اتلاف مال...
محمد اعتضاد بروجردی
اما معنای غرر بطوریکه در کلمات اهل لغت و فقهاء تفسیر شده بعبارت متقارب و معانی متوافق است چنانچه در صحاح ذکر شده الغره الغار الغافل گفتهاند اغتر به انخدع به و در جای دیگر گفته اند الغره الفعله الخطر و در نهایه ذکر شده الغرر بکسر الغفله و اینکه حضرت رسول منع از مبیع...
سید علیمحمد مدرس وکیل دادگستری اصفهان
یکی از قواعدی که شرعا و قانونا متبع است و در امم سابقه هم معمول بها بوده و در موارد عدیده لازمالرعایه است قاعده قرعه است در قرآن عظیم در قصه یونس علی نبینا و علیه السلام میفرماید : « فساهم فکان من المدحضین » که تفسیر شده است من المقروعین و در حدیث...
سید علیمحمد مدرس
یکی از قواعدی که فقها در ابواب فقه مورد تمسک قرار میدهند قاعده تسامح در ادله سنن است .آیا در محاکمات حقوقی و کیفری میتوان باین قاعده تمسک نمود یا خیر ؟ لازم است قبلا توضیح داده شود که قاعده و تسامح در واجبات و محرمات نیست و فقط در ادله مستحبات و مکروهات جاری است و در...
علی فتحی پور وکیل دادگستری
غالبا اتفاق میافتد که پس انعقاد عقدی در اثر حوادث غیر مترقبه موضوع آن کالا کلا یا جزا تلف میشود مثلا مبیع طعمهء حریق و یا خانهای کد باجاره داده منهدم میگردد.منظور از قاعدهء تلف ضابطه کلی و جامعی است که نسبت بهر مورد از موارد گوناگون صادق باشد تا مطابق آن بتوان...
دکتر موسی جوان
3- در مطالب پیش یادآور شدیم که از دو طریق دیگر میتوانیم دلائلی بدست آوریم که حدیث شریف نبوی در بنیاد حق مالکیت شخصی بقاعده اجتماعی مبتنی شده است نه اینکه قاعده مطلقه برای تسلطات فردی مالک باشد.یکی اینکه دستور حدیث را با قواعد دیگر فقهی بسنجیم و در این سنجش هر گاه ملاحظه...