– مقدمه اول : شاید همه ما تا حدودی با نام سقراط شهید راه حکمت آشنا باشیم و حرکت نیکوی وی را در ورطه ی اندیشیدن و آشنا کردن بشر با نهاد گمشده ی خویش از جمله مباحثی باشد که در مورد سقراط شنیده ایم.
حال این معمای حقوقی ممکن است در اذهان پدید آید که سقراطی که برخلاف آنچه در آن دادگاه تاریخی برعلیه اش صادر شد، رهنمایی بود که جوانان را بیشتر با ضمیر گمگشته درون خود آشنا میکرد و هدفش تعالی بشریت بود ، از چه باب نسبت به رای اکثریت تمکین نمود و تن به تبعات بعد از آن و نوشیدن جام زهر کرد. درحالی که کریتو موجبات فرار او را فراهم کرده بود که در جزایر سیسیل پناهنده شود.
– مقدمه دوم : در نمایشنامه آنتیگونه سوفوکل آنجا که برادر غالب و پیروز جسد برادر مغلوب را در میدان شهر نهاد که حیوانات متعرض آن شوند ، آنتیگونه خواهر وی جسد برادر را برخلاف فرمان پادشاه از آنجا برداشته و به خاک سپرد و در جواب پادشاه غضب یافته اینطور از خود دفاع کرد که اصول و قواعدی وجود دارند که از هر قانون موضوعه ای برتر هستند و اگر هر فرمان یا قاعده ای مغایر با آنها باشند قطعا می بایستی در ذیل آن قرار گیرند.
– نتیجه : سقراطی که از اتهاماتی که به وی وارد شده بود احساس برائت در درون خود داشت و نه هدفش در مسیر گمراهی جوانان بود و نه در تبلیغ خدایی موهوم بود ، نمی بایست به آن رای ناعادلانه و یا به تعبیر امروزی قانون غیر اخلاقی تن دهد و می توانست در مقابل آن نافرمانی مدنی از خود نشان دهد و تن به مجازات صادره از چنین محکمه ی ناعادلانه ای ندهد.
– پاسخ های احتمالی: شاید در پاسخ به بحث فوق گفته شود که در زمان سقراط صرفا هدف طراحی و بستر سازی اندیشه قرارداد اجتماعی بوده و هدف سقراط از نگریختن از زندان و احترام به رای اکثریت به معنای نوپایی اندیشه ی قانون گرایی بوده باشد.و اندیشه های سوفوکل سالها بعداز سقراط ظهور پیدا کرد و شاید به دلیل آشنا نبودن سقراط با حقوق طبیعی و اصول کلی حقوقی که در ازمنه و امکنه مختلف تغییر ناپذیرند ، بتوان توجیهی بر تمکین سقراط به آن مجازات کرد.
– ولی در پاسخ به گزاره فوق باید گفت که سقراط اندیشمندی مقتدر بوده که به زوایای مختلف تعاریف مسلط بوده است و طبیعتاً در تعریف از یک قانون خوب وجه اخلاقی آن را نیز در نظر داشته است.
– علی ایحال با وحدت ملاک از این بحث می توان در نظامهای حقوقی جدید اندیشه ی اخلاقی کردن قوانین را نهادینه سازیم تا حق ها چون برگ برنده ای در برابر نهاد حاکم جدی گرفته شوند و حقوق موضوعه استبداد آفرین نباشد بلکه حق ها قابلیت شکوفایی بیشتری را داشته باشند.
واحد مطالعات و پژوهش های فرهنگی و هنری تله چن
منبع: وبسایت تله چن
حال این معمای حقوقی ممکن است در اذهان پدید آید که سقراطی که برخلاف آنچه در آن دادگاه تاریخی برعلیه اش صادر شد، رهنمایی بود که جوانان را بیشتر با ضمیر گمگشته درون خود آشنا میکرد و هدفش تعالی بشریت بود ، از چه باب نسبت به رای اکثریت تمکین نمود و تن به تبعات بعد از آن و نوشیدن جام زهر کرد. درحالی که کریتو موجبات فرار او را فراهم کرده بود که در جزایر سیسیل پناهنده شود.
– مقدمه دوم : در نمایشنامه آنتیگونه سوفوکل آنجا که برادر غالب و پیروز جسد برادر مغلوب را در میدان شهر نهاد که حیوانات متعرض آن شوند ، آنتیگونه خواهر وی جسد برادر را برخلاف فرمان پادشاه از آنجا برداشته و به خاک سپرد و در جواب پادشاه غضب یافته اینطور از خود دفاع کرد که اصول و قواعدی وجود دارند که از هر قانون موضوعه ای برتر هستند و اگر هر فرمان یا قاعده ای مغایر با آنها باشند قطعا می بایستی در ذیل آن قرار گیرند.
– نتیجه : سقراطی که از اتهاماتی که به وی وارد شده بود احساس برائت در درون خود داشت و نه هدفش در مسیر گمراهی جوانان بود و نه در تبلیغ خدایی موهوم بود ، نمی بایست به آن رای ناعادلانه و یا به تعبیر امروزی قانون غیر اخلاقی تن دهد و می توانست در مقابل آن نافرمانی مدنی از خود نشان دهد و تن به مجازات صادره از چنین محکمه ی ناعادلانه ای ندهد.
– پاسخ های احتمالی: شاید در پاسخ به بحث فوق گفته شود که در زمان سقراط صرفا هدف طراحی و بستر سازی اندیشه قرارداد اجتماعی بوده و هدف سقراط از نگریختن از زندان و احترام به رای اکثریت به معنای نوپایی اندیشه ی قانون گرایی بوده باشد.و اندیشه های سوفوکل سالها بعداز سقراط ظهور پیدا کرد و شاید به دلیل آشنا نبودن سقراط با حقوق طبیعی و اصول کلی حقوقی که در ازمنه و امکنه مختلف تغییر ناپذیرند ، بتوان توجیهی بر تمکین سقراط به آن مجازات کرد.
– ولی در پاسخ به گزاره فوق باید گفت که سقراط اندیشمندی مقتدر بوده که به زوایای مختلف تعاریف مسلط بوده است و طبیعتاً در تعریف از یک قانون خوب وجه اخلاقی آن را نیز در نظر داشته است.
– علی ایحال با وحدت ملاک از این بحث می توان در نظامهای حقوقی جدید اندیشه ی اخلاقی کردن قوانین را نهادینه سازیم تا حق ها چون برگ برنده ای در برابر نهاد حاکم جدی گرفته شوند و حقوق موضوعه استبداد آفرین نباشد بلکه حق ها قابلیت شکوفایی بیشتری را داشته باشند.
واحد مطالعات و پژوهش های فرهنگی و هنری تله چن
منبع: وبسایت تله چن
