پرسش و پاسخ سوال پیرامون پس گرفتن شیر بها

[Faranak-Amini]

اگر زنی بخواهد طلاق بگیرد آیا شوهر می تواند شیربهایی را که به خانواده زن داده پس بگیرد؟

 

[حامد عظیمی]

اگر زنی بخواهد طلاق بگیرد آیا شوهر می تواند شیربهایی را که به خانواده زن داده پس بگیرد؟

شیربها امری عرفی است و رژیم حقوقی مشخصی ندارد تا بتوان درباره جزئیات آن حکمی از دل قانون پیدا کرد. با این حال، به نظر می رسد وجهی که به این عنوان به خانواده دختر پرداخت می شود در بعضی موارد قابل استرداد نباشد حتی هبه (بخشیدن)، چون اگر شیربها به صورت پول باشد که در عوض آن جهیزیه داده شده است و استرداد جهیزیه در زمان جدایی الزاما دلیلی برای استرداد آن مبلغ به عنوان شیربها نیست و این در حالی است که اگر در خصوص شیربها صلح کرده باشد و بلاعوض هم ارزیابی شود باز هم موردی برای پس گرفتن آن نخواهد بود چرا که «صلح بلاعوض نیز جایز است».
آیا کارفرما می تواند از کارگر مجرد، تعهد مجرد ماندن و از کارگر متاهل، تعهدی دال بر بچه دار نشدن بگیرد؟
اینگونه تعهدات کتبی که موجب سلب قسمتی از حق قانونی افراد می شود از اساس باطل است، چرا که ازدواج یا بچه دار شدن قسمتی از حقوق مدنی زن یا مرد است که وقتی سلب آن توسط خود این افراد قانونی نیست پس سلب آن توسط دیگران نیز به طریق اولی غیرقانونی است. البته باید بدانید که از درجه اعتبار ساقط بودن یا شدن اینگونه تعهدات کتبی هیچ لطمه ای به اصل قرارداد کاری طرفین نمی زند مگر این که کارفرما بخواهد این موضوع را بهانه ای برای اخراج کارگر مربوطه قرار دهد که در این صورت چه بابهانه و چه بی بهانه، حقوق و مزایای کارگر اخراج شده به استناد قانون کار، پابرجاست.
اگر شخصی از طرف پسری وکیل شده که دختری را به عقد او دربیاورد ولی آن دختر را برای خودش عقد کند حکم این عقد چیست؟
اگر چه این کار برخلاف اخلاق، وجدان و عرف است اما از آنجا که قصد و رضایت طرفین برای عقد ضروری است اگر دختر هم از این مساله به طور کامل راضی باشد و مراتب و تشریفات قانونی آن هم طی شده باشد، این عقد صحیح است.
چند ماه پیش بانک ... اعلام کرد که اگر یک میلیون تومان در این بانک به عنوان پس انداز بگذاریم بعد از ۳ ماه، پنج میلیون تومان وام می دهند. ما این کار را کردیم ولی بعد اعلام شد که شعبه مرکزی این وام را منتفی اعلام کرد. حالا ما باید چه کار کنیم؟ آیا می توانیم شکایت کنیم و سود این مدت را بگیریم؟
اگر فقط وام شما منتفی شده باشد راحت تر می توانید شکایت کرده و حق و حقوق این مدت را مطالبه کنید اما اگر این یک دستورالعمل سراسری باشد موضوع فرق دارد. یعنی در آن صورت باید ببینیم که آیا اساس پس انداز یک میلیون تومان فقط برای دریافت وام ۵ میلیون تومانی بوده یا یکی از اهداف و برنامه های این بانک. اگر هدف فقط همان وام بوده و این چنین نیز اعلام کرده و شما نیز بر همین اساس چنین مبلغی را در صندوق این بانک واریز کرده باشید مطالبه خسارات وارده در این مدت حق شماست و شما به همراه دیگر پس اندازکنندگان می توانید ابتدا به همان بانک شهرستان، سپس به بانک ... مرکز مراجعه و حقوق خودتان را مطالبه کنید، اما اگر نتیجه نگرفتید راه شکایت شما بسته نیست و با اعلام شکایت می توانید به احقاق حقتان امیدوار باشید.





اگر زنی بخواهد طلاق بگیرد آیا شوهر می تواند شیربهایی را که به خانواده زن داده پس بگیرد؟
شیربها امری عرفی است و رژیم حقوقی مشخصی ندارد تا بتوان درباره جزئیات آن حکمی از دل قانون پیدا کرد. با این حال، به نظر می رسد وجهی که به این عنوان به خانواده دختر پرداخت می شود در بعضی موارد قابل استرداد نباشد حتی هبه (بخشیدن)، چون اگر شیربها به صورت پول باشد که در عوض آن جهیزیه داده شده است و استرداد جهیزیه در زمان جدایی الزاما دلیلی برای استرداد آن مبلغ به عنوان شیربها نیست و این در حالی است که اگر در خصوص شیربها صلح کرده باشد و بلاعوض هم ارزیابی شود باز هم موردی برای پس گرفتن آن نخواهد بود چرا که «صلح بلاعوض نیز جایز است».
آیا کارفرما می تواند از کارگر مجرد، تعهد مجرد ماندن و از کارگر متاهل، تعهدی دال بر بچه دار نشدن بگیرد؟
اینگونه تعهدات کتبی که موجب سلب قسمتی از حق قانونی افراد می شود از اساس باطل است، چرا که ازدواج یا بچه دار شدن قسمتی از حقوق مدنی زن یا مرد است که وقتی سلب آن توسط خود این افراد قانونی نیست پس سلب آن توسط دیگران نیز به طریق اولی غیرقانونی است. البته باید بدانید که از درجه اعتبار ساقط بودن یا شدن اینگونه تعهدات کتبی هیچ لطمه ای به اصل قرارداد کاری طرفین نمی زند مگر این که کارفرما بخواهد این موضوع را بهانه ای برای اخراج کارگر مربوطه قرار دهد که در این صورت چه بابهانه و چه بی بهانه، حقوق و مزایای کارگر اخراج شده به استناد قانون کار، پابرجاست.
اگر شخصی از طرف پسری وکیل شده که دختری را به عقد او دربیاورد ولی آن دختر را برای خودش عقد کند حکم این عقد چیست؟
اگر چه این کار برخلاف اخلاق، وجدان و عرف است اما از آنجا که قصد و رضایت طرفین برای عقد ضروری است اگر دختر هم از این مساله به طور کامل راضی باشد و مراتب و تشریفات قانونی آن هم طی شده باشد، این عقد صحیح است.
چند ماه پیش بانک ... اعلام کرد که اگر یک میلیون تومان در این بانک به عنوان پس انداز بگذاریم بعد از ۳ ماه، پنج میلیون تومان وام می دهند. ما این کار را کردیم ولی بعد اعلام شد که شعبه مرکزی این وام را منتفی اعلام کرد. حالا ما باید چه کار کنیم؟ آیا می توانیم شکایت کنیم و سود این مدت را بگیریم؟
اگر فقط وام شما منتفی شده باشد راحت تر می توانید شکایت کرده و حق و حقوق این مدت را مطالبه کنید اما اگر این یک دستورالعمل سراسری باشد موضوع فرق دارد. یعنی در آن صورت باید ببینیم که آیا اساس پس انداز یک میلیون تومان فقط برای دریافت وام ۵ میلیون تومانی بوده یا یکی از اهداف و برنامه های این بانک. اگر هدف فقط همان وام بوده و این چنین نیز اعلام کرده و شما نیز بر همین اساس چنین مبلغی را در صندوق این بانک واریز کرده باشید مطالبه خسارات وارده در این مدت حق شماست و شما به همراه دیگر پس اندازکنندگان می توانید ابتدا به همان بانک شهرستان، سپس به بانک ... مرکز مراجعه و حقوق خودتان را مطالبه کنید، اما اگر نتیجه نگرفتید راه شکایت شما بسته نیست و با اعلام شکایت می توانید به احقاق حقتان امیدوار باشید.