سوال مطالبه خسارت عدم انجام تعهد ؛ وجه التزام

[Faranak-Amini]

به *علت عدم انجام تعهد در مهلت تعیین شده توسط پیمانکار، کارفرما با تأمین دلیل، خـود مـبـادرت بـه تـکمیل موضوع قرارداد می*کند. با توجه به این که در قرارداد فی*مابین برای تأخیر در انجام تعهد در مهلت مقرر، خسارت به مأخذ روزانه مبلغ معینی تعیین شده است، کارفرما برای مطالبه خسارت تأخیر انجام تعهد تا چه زمانی استحقاق دارد؟

 

[حامد عظیمی]

به *علت عدم انجام تعهد در مهلت تعیین شده توسط پیمانکار، کارفرما با تأمین دلیل، خـود مـبـادرت بـه تـکمیل موضوع قرارداد می*کند. با توجه به این که در قرارداد فی*مابین برای تأخیر در انجام تعهد در مهلت مقرر، خسارت به مأخذ روزانه مبلغ معینی تعیین شده است، کارفرما برای مطالبه خسارت تأخیر انجام تعهد تا چه زمانی استحقاق دارد؟

الف) نظر اکثریتخسارت عدم انجام تعهد با وجه التزام متفاوت است و در صورت عدم انجام تعهد توسط پیمانکار، کارفرما می*تواند خود به تکمیل و انجام تعهد اقدام کند و تا شروع فعالیت، وی مستحق وجه التزام موضوع قرارداد می*باشد و چنانچه علاوه بر آن خسارتی وارد شده باشد، می*تواند با اثبات آن خسارت نیز دریافت کند.ب) نظر اقلیتاصل بر لزوم قرارداد است و تا وقتی فسخ نشده باشد به قوت خود باقی است و با وجود قرارداد، کارفرما نمی*تواند خود رأساً اقدام به انجام کار کند؛ بلکه ابتدا باید از دادگاه اجبار متعهد را به انجام تعهد بخواهد و اگر ممکن نشد، خود مبادرت به انجام نماید. اگر کارفرما خود رأسـاً اقـدام بـه انجام قرارداد کند، نمی*تواند خسارت یا وجه التزام را مطالبه کند و دعوا قابلیت استماع ندارد؛ زیرا به طور ضمنی قرارداد را فسخ کرده است و اگر مورد اعتراض پیمانکار واقع نشد، فقط تا عدم انجام کار، آن *هم در زمان مـعقول (البته به نظر عرف) مستحق دریافت خسارت است.نظریه گروهدر صورتی*که به*علت عدم انجام تعهد در مهلت تعیین شده توسط پیمانکار، با رعایت شـرایـط عـمـومـی و اخـتصاصی، شیوه جبران خسارت ناشی از مسئولیت*های قرارداد پیمانکار تعیین و مطرح شده و یا کارفرما مقررات مدلول ماده 222 قانون مدنی را اعمال کرده باشد، تا تاریخ تأمین دادرسی مستحق مطالبه خسارت ناشی از تأخیر در انجام تعهد به مأخذ روزانه خواهد بود. بعد از تکمیل یا انجام مورد تعهد، کارفرما می*تواند حسب مورد استرداد وجوهی را کـه پـیـمـانـکار بیش از استحقاق و به*طور غیرعادلانه دارا شده است مطالبه کند یا با رعایت ماده 222 قانون مدنی، تقاضای محکومیت طرف خود را به تأدیه مخارج بنماید.نشست قضایی دادگستری قزوین