دادآوَریا آمبودزمان (به انگلیسی ombudsman) به فرد یا دفتری غیرجانبدار گفته می‌شود که وظیفه دارد به عنوان نماینده عموم مردم، موارد نقض حقوق افراد توسط دولت یا نهادها و شرکت‌های مختلف را بررسی و بازرسی کند. این وظیفه معمولاً توسط دولت یا پارلمان به دادآور محول می‌شود اما به وی استقلال عمل زیادی نیز اعطا می‌شود.
هدف از تشکیل دفاتر دادآوری، حمایت از حقوق افراد در مقابل سوء جریانات اداری است؛ به عبارتی دادآوری یک نوع ضمانت اجرایی غیرقضایی برای نظارت بر حسن جریان قانون در کشور و دستگاه دولت و حمایت از حقوق و آزادی‌ها است.
ویژگی این نوع رسیدگی غیرقضایی، عدم تشریفات و افزایش سرعت عمل در به نتیجه رسیدن شکایات است. به همین خاطر، دادآور مورد استقبال کشورهای مختلف دنیا قرار گرفته است.
این نهاد شکایت‌ها را دریافت می‌کند و مورد تحقیق و بررسی قرار می‌دهد و سپس براساس قوانین و مقررات خود رهنمودهای لازم را به مقامات مسئول ارائه می‌دهد.
در برخی کشورها سازمان بازرسی کل کشور و یا دیگر دفاتر چون وکیل شهروندی عملکردی مشابه با دادآور را برعهده دارند. در ایران سازمان بازرسی کل کشور، به عنوان نهاد دادآوری ایران فعالیت می‌کند.
واژه آمبودزمان با تلفظ اصلی «اُمبودس‌مان» واژه‌ای سوئدی است که در اصل معنای «نماینده» می‌داده و عملکرد دادآوری نیز ریشه در سنت‌های اسکاندیناوی دارد. در چین و کره نیز در طول تاریخ نهادی با عملکرد مشابه به چشم می‌خورد که بازرس مخفی سلطنتی نامیده می‌شد و نهادی با عملکردی نزدیک به عملکرد دادآوری نیز درکشورهای اسلامی تحت عنوان دیوان مظالم وجود داشت.
مؤسسه بین‌المللی دادآوری مؤسسه آمبودزمان بین‌المللی (IOI) در سال ۱۹۷۸ در وین اتریش بنیاد شد. این مؤسسه تنها سازمان جهانی است که برای همکاری بیش از ۱۵۰ موسسه دادآوری فعال در دنیا تاسیس شده است. موسسه دادآوری بین‌المللی دارای ۵ حوزهٔ منطقه‌ای در آفریقا، آسیا، استرالیا، اروپا، آمریکای لاتین و حوزه کارائیب و آمریکای شمالی می‌باشد. زبان‌های اصلی مؤسسه انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی است.
انجمن دادآوری آسیایی (AOA) در ۱۶ آوریل ۱۹۹۶ میلادی (۲۸ فروردین ۱۳۷۵) به عنوان یک انجمن غیرحکومتی، غیرسیاسی، مستقل و حرفه‌ای دادآوری در آسیا بوجود آمد.
