حتی شما هم بارها واژه کپی رایت را شنیده اید و برایتان این علامت سوال ایجاد شده باشد که آیا ایران به معاهدات بین المللی در این خصوص پیوسته است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت خیر ایران بنابه دلایل اقتصادی چون بالارفتن قیمت محصولات نرم افزاری و الکترونیکی وایجاد مانع درراه دسترسی به فناوری ها و دلایلی از این دست هنوز به معاهدات کپی رایت نپیوسته است.
کپی رایت چیست؟ وقتی می گوییم مالکیت ادبی و هنری یا کپی رایت این اصطلاح تمام آثاری که در حوزه های علمی و ادبی و هنری تولید می شود و همچنین سازمان های پخش کننده و تولید کنندگان آثار صوتی و حقوق اجرا کنندگان آن را در برمی گیرد یعنی هر حوزه ای که در آن اثری جدید به وجود آید در این دایره قرار می گیرد. قانون کپی رایت به منظور حمایت از حقوق مولفان و آفرینندگان یک اثر وضع شده است. در قانون قبلی حدودا تا 40 سال از آثار معنوی حمایت می شد اما در جهان معمولا 50 سال بعد از فوت پدید آورنده این حمایت ها اعمال می شود و در قانون پیشنهادی ما نیزهمین 50 سال پیش بینی شده است .
معاهده ای تحت عنوان برن وجود دارد که این معاهده به دلیل اینکه قانون حمایت از مولف و آثار هنری را هم در خود جای داده است معاهده ای جامع به حساب می آید در ایران در این خصوص و قانون قبل از انقلاب وجود داشت. 1- قانون مولفان. 2- قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی که در سال 1352 تصویب شده است
چرا باید به کپی رایت پیوست؟
معاهده ای تحت عنوان برن وجود دارد که این معاهده به دلیل اینکه قانون حمایت از مولف و آثار هنری را هم در خود جای داده است معاهده ای جامع به حساب می آید در ایران در این خصوص و قانون قبل از انقلاب وجود داشت. 1- قانون مولفان. 2- قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار صوتی که در سال 1352 تصویب شده است. این دو قانون دارای نقاط ضعفی بود که برای به روز رسانی و منطبق کردن با استانداردهای بین المللی لازم بود اصلاحاتی در این دو انجام شود. ایران درخواست عضویت در بعضی سازمان ها را ارائه کرد مثلا سازمان تجارت جهانی و یکی از شروط لازم برای عضویت در آنها رعایت قانون کپی رایت و حقوق مالکیت فکری است بنابراین لازم است که به معاهده برن بپیوندیم.
به همین دلیل اگرچه تاکنون ایران قانون کپی رایت را جدی نگرفته است اما اقدام وزارت ارشاد برای تهیه لایحه ای برای پیوستن به معاهده برن می تواند گام بزرگی جهت حمایت معنوی از تولید کنندگان آثار حقوقی باشد اقدام اخیر وزارت ارشاد درباره بررسی معاهده برن اقدامی است که باید به فال نیک گرفت اگر این قانون اجرا شود رقابت بین کیفیت برنامه ها افزایش می یابد و قیمت برخی کالاها که تاکنون بانقض حقوق صاحب اثر به راحتی کپی می شد افزایش می یابد.
تلاش هایی که برای تصویب این لایحه انجام می شود بسیار حائز اهمیت است و امیدواریم در فردای نزدیک شاهد پیوستن ایران به معاهده برن باشیم تا تولید کنندگان آثار هنری بدانند که مورد حمایت قرار می گیرند.
