بدون شك در هر كشوري قانون اساسي كه در واقع ميثاق بين ملت و دولت و بيانگر قواعد حاكم بر اساس حكومت بالايي برخوردار است و در بيشتر حكومت ها آزاد بخاطر نگهداري اساس حكومت و جلوگيري از تجاوز دولتها به پيماني كه رابطه بين آنها و ملت است براي قوانين اساسي احترام و حيثيت خاصي قائلند و مراتب حفظ و...
بحث حاكميت ، قدرت و توزيع آن در نظامهاي سياسي از مهمترين مباحث حقوقي – سياسي است . اصل تفكيك و تعادل قوا و چگونگي توصيف آن در هرنظام سياسي مبتني بر مباني مختلف اجتماعي ، فرهنگي و ايدئولوژيكي است و به همين دليل اشكال گوناگوني از توزيع قدرت در حاكميت سياسي مشاهده مي شود .
اين امر معمولا...
طبق قانون مربوط به وحدت رويه قضايي مصوب 7 تيرماه 1328 ‹‹هرگاه در شعب ديوان عالي كشور نسبت به موارد مشابه رويه هاي مختلف اتخاذ شده باشد به تقاضاي وزير دادگستري يا رئيس ديوان مزبور و يا دادستان كل ، هيأت عمومي ديوان عالي كشور كه در اين مورد لااقل با حضور سه ربع از روساء و مستشاران ديوان مزبور...
در شماره قبل كنترول اصولي بودن قوانين بطور عام يعني بررسي مطابقت يا عدم مطابقت قوانين عادي با قانون اساسي بوسيله محاكم عادي قضائي و يا محاكم اقتصادي تشريح شد و ملاحظه گرديد كه در اين سيستم كنترول نتيجه راي دادگاه در صورتيكه قانون عادي مقاير يا مخالف قانون اساسي تشخيص داده شود،
لغو...
اختلاف نظر ميان شوراى نگهبان و مجلس شوراى اسلامى در خصوص مصوبات اين مجلس، درپارهاى موارد منجر به اصرار هر يك از دو نهاد تقنينى و كنترل كننده مذكور، بر راى و نظر خود شده است. تكرار اين وضعيت در شرايطى كه قانون اساسى در اين زمينه ساكتبود، راه حلى را مىطلبيد. بنابراين، به دستور حضرت...
حقوق دادخواهي و دفاع بر اينكه در زمره حقوق و آزادي هاي اساسي فردي محسوب مي شوند. ضامن اجرا و عامل حمايتگر ساير حقوق و آزادي هاي مزبور نيز مي باشند
. قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در جهت حمايت از حقوق دادخواهي و دفاع تضمينات مهمي مقرر كرده است ولي قانونگذار عادي هنوز گامهاي موثري در...
مقدمه
قانون, بمعني اعم كلمه, شامل كليه مقررات موضوعه يي است كه بر جامعه معين در زمان معين حكومت مي كند و باين لحاظ كليه مصوبات لازم الاجراي صادره از مراجع تقنيني و اجرائي را در بر مي گيرد. اين مفهوم عام شامل دو جزء است. اول, مقررات و قواعد لازم الاجرائي كه مستقيماً از قوه مقننه( اعم از موسس...
در مقاله أي كه ذيلاً از نظر خوانندگان ارجمند ميگذرد سعي شده است با عباراتي ساده و بطور مختصر مسئله مطابقت قوانين عادي با قانون اساسي و تعارض آنها و مراجعيكه براي كنترول قوانين از اين نظر در كشورهاي مختلف پيش بيني و ايجاد شده است و روشي كه ممكنست در ايران اتخاذ كرده تشريح و مورد بحث قرار...
قانون اساسي يكي از مهم ترين نهادهاي سياسي مدرن و مرجع تغييرات ساختاري دولت و قوانين نهاد سازي سياسي در كشورها مي باشد. از منظر نظريه سياسي، هرچه فضاي مفهومي و معرفتي اصول، مفاد و سياسي قانون اساسي از جامعيت، شفافيت و انسجام و صراحت برخوردار باشند، به همان ميزان فرايند نهادسازي سياسي ،...
تأمين امنيت اجتماعي از وظايف مهم نظامي سياسي و دولت به حساب مي آيد. حوزه و گستره امنيت اجتماعي، بستگي به تصويري دارد كه نظام سياسي از دولت و ساختار و هدف خود مي دهد. از آنجا كه محور اصلي در اين نوشتار، قانون اساسي جمهوري اسلامي است در اين زمينه به بررسي جايگاه امنيت اجتماعي با عطف توجه به...
صيانت از مرزها[1] و حفظ استقلال و تماميت ارضي يكي از اساسي ترين وظايف دولتها در عصر حاضر است. يكي از عوامل تأثير گذار بر روابط كشورها با يكديگر مسئله تحديد حدود مرزي است.
از زمانهاي قديم اختلافات مرزي يكي از علل بروز تنش در روابط كشورها بوده است كه حتي در مواردي منجر به جنگ بين دولتها...
شناخت تشكيلات، ساختار و چگونگي تصميمگيري در دولت براي دستگاهها و نهادهايي كه با آن ارتباط مستمر دارند، ضروري است؛ اما اين امر با توجه به پيكره كلان و پيچيده دولت هميشه بهسادگي ميسر نميگردد. در نوشتار حاضر بخشي از تشكيلات دولت كه مصوبات و آييننامههاي مورد نياز را تصويب مينمايد،...
دوم . اصل بازنگري
يكي از موضوعات مورد بازنگري «اصل بازنگري » است كه در فصل چهارم الحاقي (اصل 177 ) قانون اساسي تحت عنوان «بازنگري در قانون اساسي» پيش بيني شده است . به بررسي مراتب اين اصل مي پردازيم:
الف . تشخيص ضرورت بازنگري
زمامداران كشور هر يك اجراي قسمتي از اصول قانون اساسي را...
قوه مقننه مرجع رسيدگي سياسي و قوه قضائيه مرجع رسيدگي قضائي
قانون اساسي در اصول (85 و 138 )، به بيان اختيار و صلاحيت مجلس شوراي اسلامي براي نقض مصوبات دولت پرداخته است. علاوه بر اصول مزبور، قانون اساسي مرجع ديگري نيز پيش بيني نموده است تا صالح براي رسيدگي به شكايات مردم عليه مصوبات دولت...
مقدمه
ويكتور هوگو مي گويد «قوانين اساسي براي اينكه مورد تجاوز قرار گيرند، به وجود آمده اند زيرا فرياد نمي زنند » اين طنز سياسي مبين يك حقيقت و يك واقعيت است:
1 . حقيقت اين است كه قانون اساسي انتظام بخش كليه امور و شئون هر كشور و تعيين كننده روابط متعادل زمامداران و فرمانبرداران يك جامعه...
بند سوم :
در مديريت قوه قضاييه
اول . پيشينه
نگارندگان قانون اساسي 1358 ، تحت تاثير خاطرات تلخ رژيم گذشته (كه قوه قضاييه را عملاً در حد يك وزارتخانه و تحت مديريت وزير دادگستري داشت)به منظور جلوگيري از مداخلات نارواي قواي ديگر اصولي را تدوين نمودند كه مجموعاً استقلال اين قوه و حفظ و حراست...
هم اکنون مقوله « عدالت گستري» تبديل به يکي از شعارهاي راهبردي رياست محترم جمهور شده است. شعارهايي چون « عدالت گستري»، «مهرورزي»، « خدمت به بندگان خدا» و... تنها داراي بار عاطفي يا اجتماعي- اقتصادي نيستند.
اين شعارها مي تواند حامل مضامين سياسي يا حقوقي نيز باشد. بعنوان مثال مي توان با...
چكيده
در نظام هاي سياسي پيچيدة امروز، نظارت امري ضروري و گريز ناپذير است منتها نوع نظارت و نظام آن، در کشورهاي مختلف بسيار متفاوت است. براساس قوانين نظام جمهوري اسلامي ايران، مجلس خبرگان که منتخب مردم است
بر رهبر نظارت دارد، رهبر نيز ضمن نظارت کلان بر سه قوه از جهت هماهنگي آنها،...